It takes a village to raise a child.
Ditzelfde zou je kunnen zeggen voor het uitgeven van je boek.
Natuurlijk kan je heel veel – misschien zelfs alles – alleen, maar je kan niet op alle gebieden een expert zijn. Gelukkig hoeft dat ook niet. Jij zet je verhaal op (digitaal) papier, je teamleden ondersteunen je om je doel – uitgegeven worden of zelf uitgeven en gelezen worden – te bereiken.
In dit blog lees je meer over wie je in je team kan laten plaatsnemen.
Wie kan je in je team laten plaatsnemen?
⚽️ Trouwe supporters
Ze ondersteunen je altijd – ook als het even tegenzit – en vieren de successen en succesjes mee. Dit zijn bijvoorbeeld je partner en goede vrienden.
⚽️ Ambassadeurs
Zij promoten je schrijfsels en als je boek op de markt is, zijn ze goede reclamemakers. Dit zijn natuurlijk je partner en goede vrienden, maar denk ook aan familie, vrienden, collega’s, bekenden en schrijfvrienden.
⚽️ Deskundigen
Je kan niet van ieder onderwerp alles afweten. Vaak doe je onderzoek, op het internet of op locatie, maar voor sommige dingen kan je beter een deskundige raadplegen. Denk daarbij aan een wetenschapper, een jurist, een agent, een makelaar, een psycholoog en ervaringsdeskundigen.
⚽️ Schrijfdocent/Schrijfboeken
Er zijn diverse schrijftechnieken en -richtlijnen. Om deze te kunnen toepassen – of er juist bewust van af te wijken – moet je ze wel kennen. Daarvoor kan je een cursus volgen bij een schrijfdocent of kennis vergaren uit boeken. Je denkt hierbij waarschijnlijk aan lesboeken, maar ook van leesboeken die je goed vindt – óf juist niet – kan je een hoop leren.
⚽️ Naslagwerken
Nederlands is een moeilijke taal. Er zijn veel regels en nog meer uitzonderingen op de regels.
Hoe je dat ene moeilijke woord schrijft of hoe je dat Engelse werkwoord vervoegt, kan je opzoeken in een (digitaal)naslagwerk als de Van Dale of het Groene Boekje. Lastiger wordt het bij stijlfouten als zeugma’s en contaminaties. Dan is uitleg van iemand die Nederlands heeft gestudeerd of iemand met veel kennis van de Nederlandse spelling en grammatica erg prettig.
⚽️ Feedbackgevers
Andere schrijvers of boekliefhebbers kunnen feedback geven op stukjes die je geschreven hebt. Je kan bijvoorbeeld deelnemen aan een schrijfclub of feedback vragen via je social media accounts of website.
In de Facebookgroep ‘Schrijvers die feedback willen’ kan je een stukje uit je manuscript plaatsen waar je feedback op krijgt. Je kan ook op teksten van andere schrijvers feedback geven en lezen wat de groepsleden vinden van deze teksten. Heel leerzaam.
⚽️ Proeflezers
Proeflezers lezen een hoofdstuk of je hele manuscript en geven hun mening. Meestal beoordelen ze je verhaal inhoudelijk en soms letten ze ook op zinsbouw, spelling en grammatica.
Lees ook het blog dat ik schreef over het inschakelen van proeflezers.
⚽️ Redacteur
Een redacteur kan zowel inhoudelijk als tekstueel/taalkundig naar je manuscript kijken.
Als je zelf publiceert, is een redacteur onontbeerlijk, als je je manuscript in wil sturen naar een uitgever vergroot je met redactie je kans om uit de slushpile gehaald te worden.
Wil je weten wat inhoudelijke en tekstuele redactie inhoudt, lees dan deze twee blogs over inhoudelijke en tekstuele redactie.
⚽️ Uitgever
Wil je je manuscript door een uitgever laten uitgeven? Dan hoort een uitgever of uitgeefdienst natuurlijk ook in je team. Iedere uitgever regelt net weer andere dingen voor je. Als het je lukt een uitgeefcontract te bemachtigen, kijk dan goed naar je rechten en plichten.
⚽️ Persklaarmaker
Soms wordt na de inhoudelijke redactie direct een persklaarmaker ingeschakeld, soms gaat er eerst een tekstredacteur aan de slag. Hun werkzaamheden zijn redelijk vergelijkbaar. Meestal kijkt een tekstredacteur, in tegenstelling tot een persklaarmaker, naast o.a. kromme zinnen, interpunctie en spelling en grammatica ook naar herhaling van woorden, overbodige woorden en woordkeus. Sommige persklaarmakers kijken hier wel naar.
Bepaal daarom eerst op welke punten jij wil dat er gelet wordt bij het redigeren/persklaarmaken van je manuscript – dit kun je doen door je te verdiepen in schrijfregels en richtlijnen en te bekijken welke jij belangrijk vindt. Daarna kijk je of de redacteur of persklaarmaker die je op het oog hebt – als je zelf uitgeeft – of de mensen die voor de uitgever werken – als je via een uitgever uitgeeft – hier inderdaad op letten.
Soms is tekstuele redactie voldoende, daarbij wordt ook naar deze – en meer – punten gekeken. Bij grote uitgevers wordt eigenlijk altijd een persklaarmaker ingeschakeld.
⚽️ Corrector
De corrector is na de redacteur en/of persklaarmaker aan zet. Vaak in het gezette document. (Dat zetten doet een zetter of vormgever, zie kopje hierna.) Hij checkt je manuscript op tik-, spel-, grammatica- en interpunctiefouten. Ook kijkt hij vaak naar stijlfouten en kromme zinnen.
Daarnaast let de corrector in het gezette document o.a. op inspringen, witregels, woordafbrekingen, lege bladzijden, hoerenjongen en wezen.
⚽️ Vormgever en/of zetter
Een zetter of vormgever verzorgt het binnenwerk van je boek of e-book. Een vormgever kan ook zorgen voor een aansprekende cover.
Met hun hulp ziet je boek er straks prachtig en professioneel uit.
⚽️ Self-publishing expert / uitgeefprofessional / businesscoach / trajectbegeleider
Het is fijn als iemand met verstand van (een deel van) het uitgeeftraject je bijstaat. Waar moet je aan denken en welke mogelijkheden zijn er? Je bespreekt het met deze mensen.
⚽️ Drukker
Een drukker (POD of oplage) zorgt ervoor dat je bestand een boek wordt dat je kan beethouden.
⚽️ Boekverkoper/Boekwinkel
Spreekt, denk ik, voor zich: ze verkopen je boek. Als je zelf uitgeeft of bij een kleine uitgever uitgeeft, kan je zelf langsgaan bij boekwinkels en vragen of ze je boek willen inkopen of in consignatie willen verkopen.
Ook kan je je boek online (laten) verkopen.
Veel (grotere) uitgevers hebben aanbiedingsfolders die verstuurd worden naar de boekhandels waarna deze bepalen of en hoeveel boeken er ingekocht worden.
⚽️ PR- en Marketingexpert
Een grote uitgever beschikt over een PR- en marketingteam, dan hoef je zelf niet veel te doen, maar altijd wel iets. Als je zelf uitgeeft of bij een kleinere uitgever zit, zul je zelf (ook) je boek moeten promoten.
Wil je je boek goed in de markt zetten en dit serieus aanpakken? Roep dan de hulp in van bijvoorbeeld een marketing- of PR-bureau. Zij helpen je met het opstellen en uitvoeren van een marketing- of promotieplan.
⚽️ Boekbloggers
Boekbloggers lezen je boek en schrijven er een recensie over, meestal in ruil voor een fysiek exemplaar van het desbetreffende boek. Ze kunnen een grote bijdrage leveren aan de bekendheid van je boek.
⚽️ Journalist/Presentator
Een journalist van een tijdschrift of krant of een presentator van een talkshow kan je aanschrijven en vragen of je iets mag vertellen over je boek en jezelf. Zo worden jij en je boek bekender.
⚽️ Lezers
Voor je lezers doe je het uiteindelijk! Zij lezen je boek! Als ze enthousiast zijn, zullen ze over je boek praten en wellicht zelfs een beoordeling of review achterlaten op hebban of goodreads. Zo wordt je bereik steeds groter.
Een team dat bij je past
Wie mogen er deel uitmaken van je team? Wie past er bij je en wie niet?
Van sommige teamleden – je trouwe supporters en je ambassadeurs – weet je dit als het goed is al.
Bij je overige teamleden wil ik je aanraden om rond te vragen bij andere auteurs en om websites van verschillende aanbieders te bezoeken. Bekijk reviews en portfolio’s en ga het gesprek aan met mensen of organisaties bij wie je een goed gevoel hebt. Ga niet over een nacht ijs.
De klik moet er van beide kanten zijn. Als ik voor mezelf spreek, bepaalde boeken redigeer ik niet. Boeken waarin kindermishandeling, onderdrukking of geweld wordt verheerlijkt of bijvoorbeeld de holocaust wordt ontkent, redigeer ik niet. Daar wil ik niet bij betrokken zijn.
Boeken waarin deze onderwerpen aan de orde komen, vind ik dan juist weer interessant om te redigeren.
Meerdere rollen
Sommige mensen in je team kunnen meerdere (professionele) rollen vertolken. Een schrijfcoach kan je dingen uitleggen over boekpromotie en een redacteur kan je vaak veel vertellen over verschillen tussen uitgevers.
Best mogelijke versie naar uitgever
Uitgevers werken vaak ook met proeflezers en al heb je je manuscript laten redigeren de meeste uitgevers schakelen alsnog een redacteur in om jouw manuscript binnen hun fonds te laten passen of omdat ze bepaalde dingen net anders willen.
Waarom dan toch proeflezers en/of een redacteur inschakelen voor je je manuscript naar een uitgever stuurt? Om de best mogelijke versie in te sturen: zo heb je de meeste kans op een uitgeefcontract!
Al dan niet via uitgever
Naast proeflezen en redactie/persklaarmaken, lopen zetten, cover maken, correctie, drukken, boekverkoop, marketing & publiciteit en boekbloggen – als je niet zelf uitgeeft – vaak (ook) via de uitgever of uitgeefdienst. Dit is niet altijd het geval, bespreek de mogelijkheden en kijk goed in je contract.
❓ Heb je een manuscript geschreven en ben je benieuwd wat een redacteur voor je kan doen?
👉 Neem contact met me op voor een vrijblijvend en kosteloos kennismakingsgesprek! Dan bespreken we wat ik voor jou(w manuscript) kan betekenen.
Vond je dit interessant?
Lees de andere blogs op deze website. Ook komen er steeds nieuwe blogs online met tips over het schrijven en uitgeven van je boek.
Als je me volgt op social media ben je als eerste op de hoogte als ik een nieuw blog plaats.
