Schrijftermen ontrafeld: 5WH

Nee, geen scheikunde, maar schrijven.

 

In de schrijfwereld worden termen gebruikt die niet iedereen kent, ik zal deze in diverse blogs uitleggen.

 

Een bekende term uit de schrijfwereld is de 5W’s en 1H.

De letters staan voor: Wie - Wat - Wanneer - Waar - Waarom - Hoe.

 

Oké, dat wetende. Wat moet je als schrijver met die woorden?

 

Bij ieder verhaal is het belangrijk om deze vragen te beantwoorden. Eerst voor jezelf, daarna in de tekst om ze aan je lezer te beschrijven. Je bouwt er je verhaal mee.

 


Wie

 

De personages

Hoe heten ze, wat doen ze en waarom doen ze wat ze doen. Wat is hun achtergrond, hoe staan ze in verhouding tot de andere personages? Wat is hun lievelingskleur, wat eten ze op hun boterham, hoe zien ze eruit?

Je hoeft niet alle vragen in het verhaal te beantwoorden, sommige antwoorden zijn alleen nuttig voor jezelf, om je een beeld bij je personage te vormen.

Probeer ook zeker niet om de informatie (die je met de lezer wil delen) in een hoofdstuk te zetten, dat wordt proppen en daar krijg je infodumps van. (Later meer over infodumps in een nieuw blog.)

 

 

Wat

 

Het onderwerp

Waar gaat het verhaal over? Is er een kindje geboren, is de olifant zijn mama kwijt, is er een moord gepleegd of …? Verzin het maar.

Bedenkt wat je wil schrijven en maak er een logisch geheel van. Een deel van de schrijvers bedenkt dit vooraf, de plotters, en een deel van de schrijvers doet dit gaandeweg het schrijven, de pantsers.

Ook hiervoor geldt, breng de details gedoseerd over aan de lezer.

 

 

Wanneer

 

Verteltijd

Wanneer speelt het verhaal zich af? In het heden, het verleden of de (nabije) toekomst. En bij verleden of toekomst, wanneer precies. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, in de middeleeuwen of juist over duizend jaar?

 

Vertelde tijd

De tijd die verstrijkt in je verhaal. Beschrijf je een week uit iemands leven, een oorlog van een aantal jaar of misschien wel jouw hele leven.

 

Waar

 

De locatie 

Op welke plek, in welke plaats of in welk land, of misschien wel op welke planeet speelt je verhaal zich af? In een appartement in de stad, op het platteland, in een vliegtuig of misschien wel in een raket of onderzeeër?

Bij waar speelt het verhaal zich af, kan je ook nog denken de gemeenschap. Binnen een familie, in de filmscene, binnen een koninklijke familie? Zeg het maar.

Een stukje worldbuilding (opbouw van je wereld of de omgevingsschets) komt hierbij om de hoek kijken.

Ook dit is iets wat je van te voren kan uitdenken of wat je gaandeweg het verhaal op- en uitbouwt. ‘Doseren’ is ook hier van belang. Zorg dat je de lezer niet in een keer je hele fantasywereld uit de doeken doet, de kans is groot dat hij de weg kwijtraakt en niet meer terugkomt.

 

 

Waarom

 

Het conflict

Wat gebeurt er en vooral waarom?

Wat gebeurt er met je hoofdpersonage(s) en wat is daar de aanleiding of reden voor.

Waarom doen ze wat ze doen, reageren ze hoe ze reageren? Zijn ze zo opgevoed? Hebben ze iets meegemaakt wat ze heeft gevormd? Worden ze gedwongen? Waren ze op het verkeerde moment op de verkeerde plek.

Dit kan werkelijk van alles zijn, maar het is ontzettend belangrijk voor je verhaal. Als de lezer het waarom van het verhaal niet begrijpt, zal hij afhaken.

 

 

Hoe

 

De manier waarop 

Hoe is er gebeurd wat er is gebeurd?

Hoe is de hoofdrolspeler in de situatie verzeild geraakt, hoe kwam hij op het verkeerde moment op de verkeerde plek? Met welk wapen is de moord gepleegd, hoe is de kleine olifant zijn mama kwijtgeraakt?

 

Jij mag het bedenken, het is jouw verhaal. 

Je mag hier in detail treden, anders is een verhaal al snel ongeloofwaardig.

Ik hoop dat ik met deze blog de scheikundige schrijfterm 5WH heb kunnen uitleggen. Er is nog veel meer over te vertellen, maar dit is de basis.

 

 Wil je meer informatie of heb je vragen naar aanleiding van het blog?

  

👉 Laat het me weten! Ik help je graag.


Ideeën?

 

Is er een term waar jij graag meer uitleg over wil of waarvan je denkt, dat is echt zo’n term die je als schrijver moet kennen?

Geef het door, dan schrijf ik er een blog over!

 

Termen die binnenkort in elk geval aan bod komen:

  • DPOV (deep point of view)
  • Perspectief
  • Perspectiefbreuk
  • Show, don't tell
  • Pantser
  • Proloog
  • Epiloog
  • Blurb
  • Infodump
  • Protagonist
  • Antagonist
  • Plotter
  • ...
  • ...

 

 

Maar dit rijtje kan veel langer …


  Heb je een manuscript geschreven en ben je benieuwd wat een redacteur voor je kan doen?

 

👉 Neem contact met me op voor een vrijblijvend en kosteloos kennismakingsgesprek! Dan bespreken we wat ik voor jou(w manuscript) kan betekenen.

 

Vond je dit interessant?

 

Lees de andere blogs op deze website. Ook komen er steeds nieuwe blogs online met tips over schrijven en uitgeven, over je team en over de schrijftermen.

 

Als je me volgt op social media ben je als eerste op de hoogte als ik een nieuw blog plaats.